Meer info over het verbod op gloeilampen
Waarom is er een verbod op gloeilampen?
Gloeilampen zijn milieuonvriendelijk terwijl led- en spaarlampen veel zuiniger licht geven. Daarom is sedert september 2009 de verordening EG 244/2009 van de Europese ecodesign richtlijn van kracht gegaan. Er gelden steeds strengere eisen aan de energie-efficiëntie van alle spullen in huis die energie gebruiken en er wordt er op toegezien dat er steeds zuinigere producten in de winkels komen en dat energie-inefficiënte producten (zoals gloeilampen) van de markt verdwijnen.
De richtlijn zorgt ervoor dat de minst efficiënte lampen van de markt verdwijnen. Dit gebeurd langzaam aan zodat vanaf 1 september 2012 de handel in gloeilampen (en bepaalde soorten halogeenlampen) verboden wordt in Europa. De richtlijn is opgesteld om het milieu te ontzien.
Volgens berekeningen van de Europese Commissie levert het verbod in heel Europa een een geschatte energiebesparing van 40 TWh in 2020. Dat is vergelijkbaar met het energieverbruik van alle Belgische en Nederlands huishoudens samen, of 15 miljard kilo CO2. Europa is niet de eerste dat initiatief nam tot het verbod op de gloeilamp. Ook Califonië, Nieuw-zeeland en Australië hadden al besloten om de gloeilamp te verbieden.
De gloeilamp verdwijnt in stappen
In vier stappen om specifieker te zien. Daarna moet de gloeilamp uit de winkel verdwijnen. De lampen met het meeste vermogen en de minst efficiënte lampen, gaan het eerst uit de handel.
- 1 september 2009: Matte gloeilampen + Heldere gloeilampen van 100 watt of meer
- 1 september 2010: Heldere gloeilampen van meer dan 75 watt
- 1 september 2011: Heldere gloeilampen van meer dan 60 watt
- 1 september 2012: Alle heldere gloeilampen
Uitzonderingen:
Kerstverlichting valt buiten het verbod, net zoals half afgeschermde gloeilampen (bijvoorbeeld de reflectorlamp). Het verbod geldt ook niet voor lampen met een speciale toepassing, zoals warmtelampen, lampjes in apparaten (naaimachines, koelkasten, ovens), en lampen in schakelborden of een terrarium. Op de verpakking van zulke lampen moet wel vermeld staan dat de lamp niet voor algemene verlichting geschikt is.
Soms wordt wel eens de vraag gesteld: “waarom worden gloeilampen nu verboden?”
Gloeilampen komen niet bij het chemisch afval, spaarlampen dan weer wel. Dat maakt het juist een zeer goede vraag. Gloeilampen hebben enorm veel energieverlies en zijn dus niet efficiënt genoeg. Slechts een klein deeltje van de energie wordt omgezet in licht. Bij spaarlampen en LED lampen is dat anders: de meeste energie wordt gebruikt voor de omzetting in licht.
Onderzoek in Nederland kwam uit op een lijst met redenen waarom gloeilampen moeten verdwijnen:
- 90% of meer van de energie wordt in een gloeilamp omgezet in warmte. Deze warmte is verloren energie, en daar zijn de lampen voor niet voor gemaakt. De lampen zitten meestal aan het plafond, en deze warmte stijgt naar boven toe, dus voelen we er zelfs weinig van. De verloren energie kunnen we beter gebruiken voor onze verwarmingsinstallaties.
- Warmtestralers zijn ook heel gevaarlijk. Het risico op een brand ligt velen malen hoger dan via een lichtstraler.
- Als je al de warmte voelt, hoe doe je het dan in de zomer? Als je dan je airco aanzet, verbruik je in feite ook onnodig energie.
- Spaarlampen van de betere typen kan je even snel aan-en uitschakelen als een gloeilamp.
- Spaarlampen gaan niet meer verbruiken als ze pas op staan, ze moeten dus niet blijven branden.
- Gloeilampen gaan in principe minder lang mee dan de overige lampen van de nieuwe generatie, dus produceer je ook veel afval. Er zijn ook spaarlampen waar je alleen de lamp kunt vervangen en niet langer de voet mee moet weggooien. Dat maakt ook voor veel minder afval. En het verhaal van kwik in de lampen is ook overroepen. Bovendien zijn er merken die werken met amalgaan, zodat de spaarlampen ongevaarlijk zijn bij breuk.
- Spaarlampen mogen dan wel duurder zijn, de verloren energie kost op termijn veel meer en je gaat dus heel wat geld besparen.
- Tot slot maken de nieuwe generatie lampen het mogelijk om samen, als samenleving, te besparen.
Flauwe wet zorgt er voor dat gloeilampen toch verkocht blijven worden.
Door een maas in de wet kan de consument het peertje gewoon blijven kopen: in de bouwmarkt.
In bouwmarkten In Nederland zijn gewoon nog gloeilampen van 60 watt te koop. Dat zijn de zogenaamde ‘matte lampen’. Philips biedt de lampen nog wel aan voor professionele toepassingen, zoals voor de verlichting op de bouwplaats. In ieder geval is de lamp gewoon te koop en dat kan hij blijven zolang Europa de wet niet aanpast.
In principe verboden voor in huis
De lamp is schokbestendig, juist voor dat doel (professionele toepassingen in de bouw). Daarmee is de lamp geen normale lamp en door de producent niet bedoeld voor huishoudelijk gebruik. De prijs is wel drie tot vier maal hoger dan de ‘oude’ gloeilamp, wat het weer minder aantrekkelijk maakt.
Er wordt verwacht dat de consumenten daar niet in grote aantallen zullen op ingaan. Philips benadrukt dat ze binnen de grenzen van de wet blijven.
Bijlage:
Europese richtlijnen voor de verkoop en het gebruik van gloeilampen (In het Engels).
De mazen in het net: toch gloeilampen kopen
Bestel je gloeilamp en andere verlichting eenvoudig online in de webshop en ontdek zo de mogelijke modellen en hun prijzen.
Depressie?
Er wordt verwacht dat het aantal depressies gaat toenemen door de afschaffing van de gloeilampen. Tegenstanders melden dit omdat omdat spaarlampen (de logische vervanger van de gloeilamp voor velen) minder helder licht geeft dan een gloeilamp. Onze tip: Start de dag met een daglicht-wekker om met een goed gevoel op te staan! Bestel hem hier online in de webshop.